Design and Creative Talk: เสวนาอุตสาหกรรมออกแบบอีสาน กับอนาคตวงการสร้างสรรค์

• ในยุคที่พรมแดนของการออกแบบไม่ได้จำกัดอยู่เพียงฟังก์ชันหรือความงาม แต่เชื่อมโยงกับวัฒนธรรม เศรษฐกิจ สังคม และตัวตนของพื้นที่ “Design and Creative Talk” ในงาน ISAN Creative Festival 2025 จึงกลายเป็นเวทีสำคัญที่เปิดพื้นที่ให้วงการออกแบบและผู้สนใจจากทั่วประเทศ ได้มาแลกเปลี่ยนมุมมอง ประสบการณ์ และวิธีคิดกับนักออกแบบมืออาชีพจากหลากหลายสาขา ทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับนานาชาติ โดยเนื้อหาครอบคลุมตั้งแต่งานออกแบบเชิงอุตสาหกรรม พาวิลเลียนระดับโลก ไปจนถึงงานหัตถกรรมร่วมสมัยที่ปักรากอยู่ในผืนดินอีสาน พร้อมชวนตั้งคำถามใหม่ต่อบทบาทของดีไซน์ในวันนี้และอนาคต

Session 1: Wonder of Fabric – งานผลิตแนวอุตสาหกรรมกับการพัฒนาแนวสร้างสรรค์

วิทยากร: กฤษณ์ พุฒพิมพ์ – Design Director, DOTS design studio

“Design matters. Imagination also matters.”

• กฤษณ์ พุฒพิมพ์ เปิดเวทีด้วยประสบการณ์จริงจากการทำงานในอุตสาหกรรมสิ่งทอและของตกแต่งบ้าน ผ่านบทบาทผู้ออกแบบที่ต้องเชื่อมทั้งโรงงาน แบรนด์ และผู้บริโภคเข้าด้วยกัน เขาพูดถึงความท้าทายในการทำงานกับแบรนด์ Homeworks ที่แม้จะมีโครงสร้างแบบอุตสาหกรรมชัดเจน แต่ก็เปิดพื้นที่ให้การออกแบบเข้ามาเพิ่มคุณค่าได้
• สิ่งสำคัญคือการเปลี่ยน mindset จากการผลิต “เพื่อตอบสนอง” ไปสู่การผลิต “เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ” ไม่ใช่แค่ขายได้ แต่ต้องมี narrative และมีความรู้สึก โดยเฉพาะเมื่อผู้บริโภคยุคใหม่ให้ความสำคัญกับความหมายของวัตถุมากกว่าฟังก์ชันเพียงอย่างเดียว

• การทำงานกับผ้าไม่ใช่แค่เรื่องเทคนิคหรือสี แต่เกี่ยวข้องกับการตีความวัฒนธรรม สภาพอากาศ วิถีชีวิต และการจัดวางบริบทที่เหมาะสม สีที่ขายดีในกรุงเทพฯ อาจไม่ได้รับความนิยมในอุดรธานี หรือแม้แต่รูปทรงและลายผ้าก็มีนัยทางวัฒนธรรมที่แตกต่างกัน
• เขาเสนอว่านักออกแบบต้องไม่ทำหน้าที่เพียง “เติมความสวย” ให้กับกระบวนการผลิต แต่อยู่ในฐานะผู้ตั้งคำถามและค้นหาความเป็นไปได้ใหม่ ๆ ให้กับระบบเดิม เช่น การเปลี่ยนมุมมองของโรงงานให้มองผ้าเป็นพื้นที่แสดงออก ไม่ใช่เพียงพื้นผิวหนึ่งเท่านั้น

โดยแนวทางที่เน้นย้ำ ได้แก่:

• Think Global / Act Local – เข้าใจภาพรวมโลก แต่ลงมือออกแบบกับสิ่งแวดล้อมรอบตัว
• Make it with Passion – ความเชื่อและความรักในสิ่งที่ทำยังสำคัญเสมอ
• Inspired and Be Inspiring – การออกแบบที่ดีควรจุดประกายทั้งตัวเราและผู้อื่น

“เราอาจไม่ได้ต้องการของสวยที่สุดในโลก แต่เราต้องการของที่เรารู้สึกดีด้วยที่สุดในชีวิตประจำวัน”

• Key Takeaway: อุตสาหกรรมสิ่งทอหรือของแต่งบ้านไม่ควรถูกมองว่าอยู่คนละโลกกับการออกแบบ ในทางกลับกัน หากนักออกแบบเข้าใจระบบการผลิต และโรงงานเปิดรับแนวคิดสร้างสรรค์มากขึ้น เมื่อนั้น ‘ความงาม’ และ ‘การใช้ประโยชน์’ จะมาเจอกันได้อย่างมีความหมาย

Session 2: Wonder of Creativities – พลังของความคิดสร้างสรรค์ผ่านมุมของนักออกแบบ

วิทยากร: ทวีชัย สิริกุลธาดา – Managing Director, Gold House Décor

• “คำว่า ‘ความคิดสร้างสรรค์’ ไม่ใช่เรื่องของจินตนาการลอย ๆ แต่คือทักษะในการมองสิ่งเดิมให้ต่างออกไป และสร้างสิ่งใหม่ที่ตอบโจทย์ชีวิตจริง”
• การเปลี่ยนผ่านจากยุคที่ “ดีไซน์คือความสวยงาม” ไปสู่ยุคที่ “ดีไซน์คือการแก้ปัญหา” กลายเป็นเรื่องสำคัญในบริบทของการออกแบบร่วมสมัย ไม่ว่าจะอยู่ในกรุงเทพฯ หรือต่างจังหวัด โดยเฉพาะในพื้นที่อย่างอีสานที่เต็มไปด้วยภูมิปัญญาและวัฒนธรรมที่มีศักยภาพแปรเปลี่ยนสู่โอกาสใหม่
• ความคิดสร้างสรรค์ไม่ได้เกิดจากความโดดเดี่ยว แต่ต้องอยู่ในระบบของการสังเกต ฟัง และเชื่อมโยง รากวัฒนธรรม งานหัตถกรรม ผ้า สถาปัตยกรรม และวัสดุท้องถิ่น ล้วนเป็นทุนที่ดีเยี่ยม หากได้รับการตีความใหม่ให้เข้ากับโลกปัจจุบัน
• แนวคิด “Creative Layering” หรือการซ้อนทับชั้นของวัฒนธรรม ภูมิปัญญา และเทคโนโลยี จึงเป็นเครื่องมือสำคัญ เช่น การใช้ผ้าไหมกับงานเฟอร์นิเจอร์ร่วมสมัย หรือการนำลวดลายดั้งเดิมไปวางบนวัสดุใหม่ เพื่อให้เกิดความร่วมสมัยโดยไม่ทิ้งราก

“งานออกแบบที่ดี ต้องตีความท้องถิ่นใหม่ โดยไม่ทำลายของเดิม”

• เขาเล่าถึงประสบการณ์การออกแบบโปรเจกต์หลายแห่งในภาคอีสาน ซึ่งต้องทำงานใกล้ชิดกับทั้งเจ้าของกิจการ ช่างฝีมือท้องถิ่น และลูกค้าระดับสากล ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนความเข้าใจระหว่างภาษาแบบดั้งเดิมกับภาษาการออกแบบสมัยใหม่อยู่ตลอดเวลา นักออกแบบจึงต้องเป็นผู้แปลความ ไม่ใช่เพียงนักสร้างสรรค์อย่างเดียว
• อีกสิ่งที่เขาย้ำคือ การให้เวลากับการทำความเข้าใจ “ตัวตนของพื้นที่” เพราะบางครั้งโจทย์อาจดูคล้ายกัน เช่น รีสอร์ต วัด ร้านอาหาร หรือบ้าน แต่รายละเอียดของผู้ใช้ วัสดุ สภาพอากาศ และจังหวะชีวิตในพื้นที่นั้น ไม่เคยเหมือนกันเลย งานออกแบบที่ลอกต้นแบบหรือใช้วิธี copy-paste จึงไม่เคยยั่งยืน
• Key Takeaway: นักออกแบบอีสานมีทรัพยากรทางวัฒนธรรมมากมายอยู่แล้ว แต่สิ่งที่ต้องพัฒนาเพิ่มคือมุมมองใหม่ การตีความร่วมสมัย และความกล้าทดลองในเชิงวัตถุและความคิด การออกแบบที่ดีจะไม่ใช่แค่เรื่องสุนทรียะ แต่คือกลยุทธ์การสื่อสารที่เชื่อมระหว่างอดีต ปัจจุบัน และอนาคตเข้าด้วยกัน

Session 3: Thailand Pavilion – อัตลักษณ์และอนาคตในภาษาสากล

วิทยากร: ณรงค์วิทย์ อารีมิตร – รองกรรมการผู้จัดการ, Architects 49 Limited

“การออกแบบสถาปัตยกรรมสำหรับเวทีโลก คือการเล่าเรื่องชาติผ่านโครงสร้างที่สัมผัสได้จริง”

• Thailand Pavilion ในงาน World Expo ไม่ใช่แค่ ‘บูธ’ ของประเทศ แต่คือการออกแบบประสบการณ์ที่จะส่งเสียงถึงคนทั้งโลก โจทย์ไม่ง่าย เพราะการนำเสนออัตลักษณ์ไทยต้องไม่ติดอยู่กับภาพจำเดิม ๆ แต่ต้องกลั่นออกมาให้กลายเป็นสถาปัตยกรรมที่ทั้งร่วมสมัย สื่อสารได้ และมีมิติด้านเทคโนโลยีและสิ่งแวดล้อมควบคู่กัน
• การออกแบบเน้น “ประสบการณ์เดิน” ผ่านโครงสร้าง การใช้แสง การเคลื่อนไหว และระบบภาพยนตร์ ที่ทำให้ผู้ชมได้สัมผัส ‘ไทย’ โดยไม่ต้องมีคำบรรยายมากมาย แนวคิดเหล่านี้ยังสามารถเชื่อมโยงกลับมาสู่บริบทของเมืองอีสาน เช่น ขอนแก่น หรืออุบลราชธานี หากมีการออกแบบพื้นที่สาธารณะหรืออาคารใหม่ ๆ ที่ไม่เพียงแค่ใช้งานได้ แต่สามารถเล่าเรื่องตัวตนของเมืองผ่านประสบการณ์เชิงพื้นที่ได้ด้วย

• ในอีกมิติหนึ่ง แนวคิดเบื้องหลังการออกแบบพาวิลเลียน คือการทำงานร่วมกับหลากหลายภาคส่วน ตั้งแต่ภาครัฐ ภาคเอกชน จนถึงภาควิชาการ เพื่อให้เกิดองค์ความรู้ใหม่จากการทำงานร่วมกันที่ไม่จำกัดอยู่แค่ในสายอาชีพของสถาปนิก และเปิดให้เกิดบทสนทนาระหว่างวัฒนธรรมและผู้ใช้งานในอนาคตได้จริง
• เขายังเน้นย้ำความสำคัญของการออกแบบเชิงองค์รวม ที่ครอบคลุมตั้งแต่การจัดการโครงสร้างกายภาพ ระบบสื่อสาร การควบคุมแสง เสียง อุณหภูมิ ไปจนถึงกระบวนการเข้าใช้งานของผู้ชม ซึ่งทั้งหมดต้องทำงานประสานกันอย่างไร้รอยต่อ เพื่อให้ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นนั้นมีพลังในการจดจำ ทั้งต่อความรู้สึกและภาพลักษณ์ของประเทศ

“เราไม่ได้นำเสนอความเป็นไทยในเชิงสัญลักษณ์ แต่พาเขาเดินผ่านโครงสร้างที่เล่าเรื่องไทยได้โดยไม่ต้องพูด”

• Key Takeaway: สถาปัตยกรรมเป็นเครื่องมือสำคัญในการสื่อสารอัตลักษณ์และจุดยืนของประเทศบนเวทีโลก หากสามารถแปลงความเป็นท้องถิ่นให้กลายเป็นประสบการณ์สากลที่จับต้องได้ จะยิ่งตอกย้ำบทบาทของนักออกแบบไทยในระดับนานาชาติ และขยายความหมายของคำว่า “ไทย” ให้ร่วมสมัยโดยไม่สูญเสียราก

Session 4: Rewoven Reroot – รากอีสานสู่สากลและอนาคต

วิทยากร: จิรพรรณ โตคีรี – Designer Director & Founder, TOUCHABLE

“การออกแบบที่ดีต้องทำให้คนรู้สึกว่า ‘นี่แหละฉัน’ ในสิ่งที่ได้สัมผัส”

• การเดินทางของแบรนด์ TOUCHABLE เริ่มจากการผลิตเฟอร์นิเจอร์แบบ customize จนขยายสู่การผลิตของตกแต่งและแบรนด์ไลฟ์สไตล์ ที่ยังคงยึดโยงกับการใช้วัสดุเหลือใช้ เช่น เศษไม้ เศษผ้า หนัง หรือวัสดุที่มีเรื่องราวในตัวเอง จุดเด่นอยู่ที่การออกแบบที่สะท้อนบริบทและภูมิภาค ผ่านการร่วมงานกับช่างฝีมือท้องถิ่นที่หลากหลาย
• การยึด ‘ราก’ ไม่ได้แปลว่าต้องย้อนยุค แต่คือการนำคุณค่าเดิมมาตีความใหม่ให้ร่วมสมัย โดยไม่สูญเสียอัตลักษณ์ เช่น การนำลายผ้าไทยโบราณมาวางบนวัสดุใหม่ หรือการสร้างสินค้าจากเรื่องราวของท้องถิ่นที่คนทั่วโลกรู้สึก connect ได้

• TOUCHABLE ยังให้ความสำคัญกับความรู้สึกของผู้ใช้ พวกเขาเชื่อว่าสินค้าหนึ่งชิ้นจะมีคุณค่ามากขึ้นเมื่อมีคน ‘รู้สึกกับมัน’ ไม่ว่าจะเป็นผ่านพื้นผิว วัสดุ กลิ่น หรือความทรงจำ การออกแบบที่ดีจึงไม่ใช่เพียงสวย แต่ต้องให้ความรู้สึกว่านี่คือ “ฉันในแบบที่ฉันเลือกสัมผัส”
• แนวคิดสำคัญอีกประการคือ “การขยายราก” มากกว่าการ “กลับไปสู่รากเดิม” เพราะรากวัฒนธรรมของอีสานในปัจจุบันไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในพื้นที่กายภาพเท่านั้น แต่ยังขยายไปสู่ผู้คนที่ย้ายถิ่น การใช้ชีวิตในเมือง หรือแม้กระทั่งการออกแบบร่วมกับผู้ใช้จากบริบทที่ต่างออกไป เธอเสนอว่าความร่วมสมัยจึงไม่ใช่การประนีประนอม แต่คือการเลือกโดยตั้งอยู่บนความเข้าใจเชิงลึกของทั้งสองฝ่าย
• เธอยังเน้นว่าการทำงานร่วมกับชุมชนต้องอยู่บนพื้นฐานของความสัมพันธ์ระยะยาว ไม่ใช่เพียงการเข้าพื้นที่เพื่อเก็บข้อมูล แต่ต้องสร้างระบบที่ทำให้คนในชุมชนรู้สึกเป็นเจ้าของ และสามารถเติบโตไปพร้อมกับนักออกแบบได้จริง พร้อมยกตัวอย่างการพัฒนากระบวนการผลิตบางชนิด ที่เกิดขึ้นจากการทดลองร่วมกันระหว่างทีมออกแบบและช่างฝีมือ จนกลายเป็นเทคนิคเฉพาะที่ไม่มีในตำรา

“We don’t just design products, we design experience.”

• Key Takeaway: รากอีสานไม่ใช่สิ่งที่ต้องรักษาไว้ในพิพิธภัณฑ์ แต่เป็นทรัพยากรที่สามารถพลิกแพลงและเล่าเรื่องในเวทีโลกได้อย่างน่าสนใจ หากนักออกแบบสามารถยืนอยู่บนความเข้าใจในท้องถิ่น ขณะเดียวกันก็มองออกไปข้างนอกอย่างสร้างสรรค์ เมื่อนั้นอีสานจะไม่ใช่แค่ที่มา แต่เป็นแรงบันดาลใจระดับสากล

• เทศกาลอีสานสร้างสรรค์ 2568
• 28 มิ.ย. – 6 ก.ค. 2568
• ติดตามความเคลื่อนไหวและกิจกรรมที่สนใจได้ที่
• Website: isancreativefestival.com
• Line: @isancf
• Facebook: isancreativefestival
• Instagram: @isancreativefestival 
• #ISANCREATIVEFESTIVAL
• #เทศกาลอีสานสร้างสรรค์ 
• #ISANCF2025
• #อีสานโชว์พราว